Search
710 items
-
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE RESIDENTIEPLICHT VAN OFFICIEREN EN DE AMBTSVERVULLING DOOR SUBSTITUTEN
Onder verwijzing naar het Tractaat van Venlo van 1543, de verordeningen van 30 juni 1599 en 2 mei 1626 (zie hierna (? 1698-07-30_2)), draagt het Hof van Gelre de rechterlijke en andere officieren op, om hun ambt in persoon te vervullen en de residentieplicht strikt na te komen, op straffe van het verlies van hun functie. Alle eventueel verleende ontheffingen worden ongedaan gemaakt. Handelingen die na dato van publicatie ten overstaan van substituten worden verricht zijn ipso facto nietig. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE PAARDENMARKT TE ROERMOND
Ten einde de uitvoering van (?1691-12-29) te vereenvoudigen wordt te Roermond met ingang van 14 maart 1692 een wekelijkse paardenmarkt ingesteld, te houden des vrijdags. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE HUWELIJKEN VAN MINDERJARIGEN
Onder verwijzing naar de plakkaten van 4 juni 1540 en van 29 november 1623, wordt de bepaling hernieuwd, dat kinderen die nog geen zesentwintig zijn, niet zonder toestemming van ouders of voogd mogen huwen, op straffe van onterving en het verlies van elke vorm van financiële ondersteuning van de kant der ouders (alimentatie, donatio inter vivos). Mannen worden "inhabiel" om enig ambt te bekleden. Titel en vermogen van adellijke families kunnen echter in dergelijke gevallen vererven op hun nog ongeboren nakomelingen. Een minderjarige kan echter bij de rechter in beroep gaan tegen willekeurige weigering van huwelijkstoestemming. Het is niet toegestaan als postillon d'amour op te treden tussen minderjarigen wier ouders daar geen toestemming voor wensen te geven. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE UITVOER VAN GRAAN EN PEULVRUCHTEN
De uitvoer van granen wordt verboden op straffe van confiscatie en hoge boete. Zij mogen slechts worden verhandeld op de publieke markten binnen de ommuurde steden. Lieden van buiten de stad dienen bij aankoop een certificaat te tonen van de pastoor of de schout, getekend door de griffier en gezegeld met het schepenzegel, waaruit blijkt dat het graan voor eigen gebruik is bestemd. Alvorens het graan buiten de stad wordt gebracht dient deze verklaring door het stadsbestuur geviseerd te worden. Illegale transporten kunnen door eenieder worden opgehouden, mits het feit ter kennis wordt gebracht van de magistraat van de naburige stad. Publicatie geschiedt tevens door de superintendant van de militaire justitie. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE NALEVING VAN HET VERBOD VAN DE UITVOER VAN PAARDEN EN GRANEN
Om de naleving van de uitvoerverboden van granen en paarden, zoals vervat in (? 1691-12-27), (? 1691-12-29), (? 1692-11-03), (? 1692-12-16) en (? 1693-02-25) te stimuleren, wordt bepaald dat aan degene die achteraf een overtreder van deze verordeningen aanbrengt en tevens het overtuigend bewijs van diens schuld levert, op certificatie van de advocaat-fiscaal door de ontvanger-generaal een forse beloning dient te worden uitgekeerd. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN HET VERBOD VAN DE UITVOER VAN GRANEN
Om de naleving van (? 1692-11-03) te verbeteren, wordt de strafbedreiging verzwaard. De uitvoer van graan kan nu met de dood worden gestraft. Graan mag alleen uit de ommuurde steden worden gebracht met toestemming van de "raden tot het uytgaan der granen", die worden geacht te beschikken over lijsten aan wie en hoeveel kan worden geleverd. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE VERSTREKKING VAN ZAAIGOED
Omdat -- niettegenstaande het uitvoerverbod van graan, zoals nog recent herhaald middels (? 1694-02-06) -- het zo winstgevend blijkt te zijn om toch graan te verkopen aan Frankrijk, dat boeren in het vorig seizoen zelfs het hun verstrekte zaaigoed hebben doorverkocht en officieren belast met de distributie ervan, het gedeeltelijk hebben verkwanseld, wordt de verstrekking van zaaigoed aan strenge regels gebonden. Zaaigoed mag slechts worden verstrekt op vertoon van een certificaat van de pastoor of hoofdofficier ter plaatse, waarin vermeld moet zijn hoeveel bunder, waar gelegen, bezaaid moet worden. Enige tijd daarna moet de boer nogmaals een certificaat overleggen, waaruit blijkt dat de akkers inderdaad zijn ingezaaid. De officieren in de ommuurde steden dienen registers bij te houden van deze verstrekkingen. Indien de landbouwer in gebreke blijft, wordt hij geacht het graan te hebben uitgevoerd, en wacht hem de doodstraf. Indien de officier nalatig is, wacht hem dezelfde straf als "fauteur" (begunstiger) van de vijand. -
DECLARATIE TERZAKE VAN DE SCHULDEN VAN PERSONEEL EN GEVOLG VAN DIPLOMATEN
Het personeel of gevolg van buitenlandse ambassadeurs en gevolmachtigd ministers kan niet worden gearresteerd wegens schulden. Kooplieden dienen hiermee rekening te houden bij het leveren van goederen. -
ORDONNANTIE TER BESTRIJDING VAN DE CIRCULATIE VAN GESNOEIDE MUNTEN
De verordening behelst een verbod om gesnoeide gouden munten, en andere die meer dan zes azen aan gewicht hebben verloren, in omloop te brengen, op straffe als bedreigd in het plakkaat van 20 februari 1652 (PB 3.563). Die straffen zullen ook worden toegepast op degene die gesnoeide zilveren munt in omloop brengt. Het plakkaat van 20 februari 1652 wordt geacht in de onderhavige verordening te zijn geïnsereerd. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE MUNTCIRCULATIE EN DE INVOER VAN BILJOEN
De tarifering van buitenlandse muntsoorten wordt veranderd ten voordele van de munten van Zijne Majesteit. (? 1690-04-02) komt derhalve te vervallen. Munten die door snoeien of anderszins in waarde en gewicht zijn verminderd worden voor biljoen verklaard. Het in omloop brengen van minderwaardige geldstukken of het tegen een hogere koers in betaling aannemen van getariefeerde munten wordt, al naar gelang de overtreder een particulier, een klein-, dan wel een groothandelaar is, zwaarder gestraft. Ouders zijn daarbij aansprakelijk voor hun kinderen; meesters voor hun knechten en "dienstmaerten". De invoer van muntmetalen wordt onder voorwaarden toegestaan, terwijl de invoer van bepaalde muntsoorten ter ommunting nadrukkelijk wordt verboden. Zij die, in weerwil van de plakkaten, munten snijden of "afsoden" (gedeeltelijk oplossen in koningswater om vervolgens het neergeslagen metaal terug te winnen), riskeren als valsemunters de doodstraf met de ketel. Om te voorkomen dat bij gebrek aan voldoende munt van goede kwaliteit toch een beroep moet worden gedaan op slechte munt, dienen de muntmeesters-generaal voldoende wisselaars aan te stellen, die de biljoenen waarvan de omwisseling is toegelaten, volgens een speciaal daartoe gedrukte wissellijst* moeten inkopen en ze door klieving voor circulatie ongeschikt maken. Goud en zilversmeden mogen dergelijke munten niet inkopen zonder speciale vergunning. Schulden die sedert 2 april 1690 zijn aangegaan in lopende munt, kunnen met een reductie van acht-eenderde procent worden voldaan. Is de koopsom in "sterk" of wisselgeld uitgedrukt, dan dient men het volle pond te betalen. Voor wat betreft de algemene voorschriften, waaronder instructies voor de manier van procederen in muntzaken, zal men zich blijven richten naar het plakkaat van 20 februari 1652 (PB 3.563). -
PLAKKAAT TERZAKE VAN HET OMWISSELEN VAN PHILIPSDAALDERS
Om degenen die tegoedertrouw Philipsdaalders boven hun intrinsieke waarde hebben geaccepteerd enigszins schadeloos te stellen, mogen muntmeesters en wisselaars twee stuivers boven de vastgestelde vergoeding uitbetalen. -
REGLEMENT TERZAKE VAN DE STIJL VAN PROCEDEREN VOOR HET HOF VAN GELRE
Het reglement behelst onder verwijzing naar het reglement van 16 maart 1671 (? 1671-02-23), (? 1679-07-13) en (? 1683-09-30) en de onderlinge overeenkomsten van de raden van de lange tabberd van 22 april 1676 en 15 juli 1678, bepalingen terzake van de stijl van procederen waarnaar men zich zal richten in het Hof van Gelre en Zutphen te Roermond. Het reglement voorziet in het bij toerbeurt rapporteren in de raad en in het instellen van een maandelijkse "tour" voor grote zaken en een tweewekelijkse voor kleine zaken. Deze toeren kunnen slechts bij uitzondering worden verlengd. Er worden afspraken gemaakt over de verdeling van de rapportgelden en de wijze van rapporteren: zo ten aanzien van het samenstellen van een recueil van de processtukken, het voorlezen ervan, als ook ten aanzien van het vragen der opinies. Verzuim wordt met een boete bestraft. Daarnaast wordt de taak van de raadsheer die als commissaris ter rolle fungeert nader omschreven, evenals de wijze waarop de vergoeding van advocaten dient te worden vastgesteld en hoe men daarvan "diminutie" (vermindering) kan krijgen. Bepaald wordt ook dat vonnissen in eerste instantie gewezen voorlopig ten uitvoer gelegd moeten worden, tenzij ze irreparabel zijn, en dat de gerechtelijke kosten onmiddellijk betaald moeten worden. Indien bij revisie de revident in het gelijk wordt gesteld, zal de geïntimeerde de hoofdsom en kosten vergoeden, vermeerderd met 6,25% rente 's jaars. Het reglement wordt ter rolle gepubliceerd. -
ORDONNANTIE VAN DE RAAD VAN FINANCIËN TER BEGUNSTIGING VAN DE TRANSITO-HANDEL
De verordening beschrijft de formaliteiten voor het goederenverkeer vanuit de Republiek via het kantoor van Well in het_Overkwartier naar Aken en vandaar via Luxemburg naar Frankrijk en vice versa. -
ORDONNANTIE TER BESTRIJDING VAN BEDELARIJ
In verband met de heersende graanschaarste worden alle vagebonden en bedelaars van buitenlandse origine gesommeerd om binnen drie dagen het land te verlaten, op straffe van geseling. Indien zij nogmaals worden aangetroffen, wacht hen een brandmerk en transport naar de galeien. Bedelaars van binnenlandse origine moeten zich naar hun geboorteplaats begeven. De lokale overheden dienen een plaatselijke verordening uit te vaardigen, die het herbergiers verbiedt andere dan "eerlijke" lieden te huisvesten. -
PROVISIONEEL REGLEMENT VOOR ADVOCATEN, PROCUREURS, DEURWAARDER EN BODEN VAN HET HOF VAN GELRE
(? 1678-10-17) en (? 1687-06-17) ten vervolge, wordt de deurwaarder vermaand om tijdens de zittingen van het Hof persoonlijk aanwezig te zijn, de deur van de "voorcamere" (antichambre), de raadkamer en van de "huysplaetse" gesloten te houden en te zorgen dat de raadsheren door niemand in hun beraadslagingen worden gestoord, op straffe van een boete van één goudgulden. De deurwaarder mag geen andere vertrekken in het Hof gebruiken dan "degeene tot sijne conchargerie staende". Hij zal geen kolen van de kanselarij ten eigen bate aanwenden "en al evenmin zich er van lampen voorsien". Bij openbare gelegenheden moet hij "sich ... laeten vinden ... in een swert betaemelijck habijt, draegende den stock met Sijne Majesteijts waepenen in sijne rechte handt, aensienelijcker wijse"; zulks conform het vonnis van 28 januari 1697*. Het is zijn taak om op zittingsdagen de griffier om elf uur en vijf uur te waarschuwen, op straffe van één goudgulden. Bij ziekte van de deurwaarder worden de honneurs waargenomen door de oudste bode, die dan ook de jura zal profiteren. Het reglement specificeert op welke wijze deurwaarder en boden ten verzoeke van advocaten insinuaties en exploten moeten doen. Een onderscheid dient daarbij te worden gemaakt in "cleijne" en "groote sommatiën". Advocaten mogen onder geen voorwaarde onderhands stukken wisselen in contentieuze zaken. In pro-deo-zaken moeten óók deurwaarder en boden hun werk kosteloos verrichten. Het reglement zal ter rolle worden gepubliceerd. -
ORDONNANTIE TER BESTRIJDING VAN KAART- EN DOBBELSPEL EN HET IN GEZELSCHAP NUTTIGEN VAN KOFFIE, THEE, CHOCOLADE EN DERGELIJKE "LIQUEREN"
De verordening behelst het verbod van verschillende met name genoemde gok-, kaart- en dobbelspelen* gecombineerd met een verbod om koffie, thee, chocolade en dergelijke in openbare ruimten te serveren, omdat juist in die gelegenheden beroepsspelers hun slag slaan. Degene, die op overtreding van de verordening wordt betrapt, riskeert infaamverklaring en ontzetting uit zijn ambt of functie. Beroepsspelers zullen op hun eigen kosten over de grens worden gezet. Voorts wordt bepaald, dat speelschulden geen ereschulden zijn en dat schuldbekentenissen wegens dergelijke schulden geen in rechte afdwingbare betalingsverplichting met zich meebrengen. -
ORDONNANTIE TER BESTRIJDING VAN DE OVERLAST VAN VAGEBONDEN, ROVERS EN DERGELIJKE
De landvoogd beveelt nogmaals de naleving van (? 1697-12-23). De rechterlijke officieren worden erop gewezen, dat hun gemeenten aansprakelijk zijn voor de schade die passanten in hun ressort lijden ten gevolge van een gebrekkige handhaving van de orde. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN NERINGDOENDE MILITAIREN
De landvoogd verbiedt militairen, hun bedienden en huisgenoten om handel te drijven in wijn, brandewijn of tabak, wegens de schade die hun nering toebrengt aan de stedelijke imposten, waardoor het opbrengen der bede in gevaar dreigt te komen. Militaire gouverneurs en commandanten worden persoonlijk aansprakelijk gesteld voor eventuele schade. De verordening moet door de burgerlijke en militaire overheid op de gebruikelijke plaatsen worden afgekondigd. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN BEGRAFENISSEN EN UITVAARTPLECHTIGHEDEN TEN PLATTELANDE
Om te voorkomen dat de nabestaanden van een overledene in financiële problemen geraken door hoge uitvaartkosten, wordt het houden van begrafenismaaltijden en "commessatiën" (slemppartijen) verboden op straffe van drie goudgulden boete per persoon. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE AANWERVING VAN MILITAIREN VOOR VREEMDE VORSTEN
De verordening behelst een verbod van zich te laten aanwerven voor vreemde krijgsdienst. Ronselaars riskeren de doodstraf. Recruten worden gestraft met lijfstraffen of de doodstraf, al naar gelang van de omstandigheden. -
PROCLAMATIE TERZAKE VAN DE INRICHTING VAN DE LEGERS VAN ZIJNE MAJESTEIT
In de publicatie wordt de opzet van een groot staand leger geschetst, waarvan de werving in opdracht van Zijne Majesteit voor mei 1701 moet zijn voltooid. Alle bataljons infanterie dienen samengesteld te worden uit een gelijk aantal compagnieën à vijftig soldaten. Evenzo de eskadrons cavalerie. De landvoogd kondigt aan, dat de nodige maatregelen zijn getroffen om een regelmatige betaling der soldij te verzekeren. Speciaal de adel wordt opgeroepen dienst te nemen. -
REGLEMENT TERZAKE VAN DE INKWARTIERING VAN MILITAIREN
De verordening omschrijft de vereisten waaraan de verblijven der militairen, al naar gelang van de rang van de ingekwartierde officieren of soldaten, moeten voldoen. De onvrijwillige gastheer heeft de keuze tussen daadwerkelijke inkwartiering en betaling van een afkoopsom, waarvan de hoogte bij reglement wordt geregeld. -
REGLEMENT (MILITAIR) VOOR DE HOSPITALEN DES KONINGS IN GELDERLAND
De Franse intendant Fumeron geeft voorschriften voor de inrichting van hospitalen voor Franse soldaten in het_Overkwartier. Het reglement bevat onder meer voorschriften over de spijziging der zieken, het aantal patiënten per verpleger, de verstrekking van geneesmiddelen, linnen, vuur en licht. Militairen mogen alleen met permissie van de krijgscommissaris of van de plaats-majoor worden opgenomen. De krijgscommissaris dient soldaten, die ongeneeslijk ziek, of blijvend voor de dienst ongeschikt zijn, zo spoedig mogelijk naar huis, of naar een instelling voor invaliden te laten overbrengen. De dokter en chirurgijn van het hospitaal worden door de thesaurier (van het regiment?) betaald. De "entrepreneur" van het hospitaal heeft geen financiële verplichtingen jegens hen. -
ORDONNANTIE TER REVOCATIE VAN MILITAIREN IN VREEMDE KRIJGSDIENST
Onderdanen van Zijne Majesteit, die zich als militairen in vreemde krijgsdienst bevinden, worden opgeroepen om zich binnen één maand te melden bij de Secretarie van Staat en Oorlog te Brussel om aangemonsterd te worden in de legers van Zijne Majesteit.