Search
710 items
-
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE UITVOER VAN GRANEN UIT DE VERSTERKTE STEDEN
Het is de gouverneurs en commandanten der versterkte steden niet geoorloofd om de bewoners van de open steden en van het platteland, die tengevolge van daartoe strekkende verordeningen hun graanvoorraden binnen de versterkte steden opgeslagen hebben, iets te laten betalen, wanneer zij voor eigen gebruik een deel van die voorraden weer terughalen. Overtredingen van het verbod kunnen worden gemeld bij de intendant van het district. De publicatie van de verordening geschiedt zowel door de burgerlijke als door de militaire justitie. -
ORDONNANTIE EN PLAKKAAT TERZAKE VAN DE REGISTRATIE VAN DE CONTRIBUTIES
In verband met een aanbod van de intendant van de Franse koning te Lille om te komen tot een reglement-generaal van de contributies, dienen de officieren en magistraten van Zijne Majesteit een lijst op te maken van al hetgeen zij sedert 12 october 1673 bij wijze van contributie hebben betaald. Op onvolledigheid is een boete gesteld van honderd guldens, te verhogen met een boete van tweehonderd gulden, indien de lijst niet binnen twee weken na publicatie van de verordening is opgemaakt. De lijsten zullen worden ingewacht bij de raad-fiscaal van de provincie om in handen te worden gesteld van de intendant van het (militaire) district. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE MILITAIRE RECHTSPLEGING
De berechting van militaire delinquenten die als onderdanen van Zijne Majesteit een delict begaan in het Staatse leger zal geschieden in dat leger door tussenkomst van een auditeur van Zijne Majesteit. Ten aanzien van delinquenten die als onderdanen van Heren Staten een delict begaan in het Spaanse leger is de tussenkomst van een auditeur van Staatse zijde voorzien. Ter voorkoming van overlast door rondzwervende soldaten zullen in de grensgebieden van de Spaanse Nederlanden en de Republiek gedeputeerden worden belast met de aanhouding van militairen zonder paspoort. Aan die gedeputeerden zal een voorbeeld van het zegel van de paspoorten, zoals door de Prins van Oranje uitgegeven, worden verstrekt. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE MILITAIRE DISCIPLINE
Ter bestrijding van het euvel van "partis bleux" worden (? 1675-02-13), (? 1675-07-24), (? 1675-12-04) en (? 1676-02-07) opnieuw afgekondigd en aangevuld met enige nieuwe bepalingen. Zo dienen wachtofficieren op het platteland ten genoege van de militaire commandant van de naastgelegen stad aan te tonen, dat zij nog steeds beschikken over eenzelfde aantal soldaten als toen zij uit het garnizoen vertrokken. Indien zij in gebreke blijven, wacht hun gevangenisstraf en bij een tweede tekortschieten ontslag uit hun functie. Het is wachtofficieren niet geoorloofd om hun post te verlaten, omdat zij alleen aansprakelijk zijn voor het eventueel passeren van soldaten zonder paspoort. Zij dienen vervoermiddelen en taveernen te controleren op wapens die door soldaten worden verborgen als zij de stad verlaten om zich bij "partis bleux" te voegen. Militaire commandanten dienen officieren die deel uit gemaakt hebben van "partis bleux" aan te houden en te procederen tot ontzetting uit hun functie. Officieren die door hun commandant zijn uitgezonden naar de "petite guerre" (binnenlandse oorlog) zijn aansprakelijk voor de ongeregeldheden van de afdelingen onder hun bevel. De verordening zal worden gepubliceerd op de gebruikelijke plaatsen en in de garnizoenen en kwartieren der militairen. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN HET TRANSPORT VAN GOEDEREN UIT DE OMMUURDE STEDEN NAAR DE OPEN STEDEN EN HET PLATTELAND
Militaire commandanten, magistraten en ontvangers zijn verplicht toe te staan dat goederen, die door de bewoners van de kleine steden en van het platteland binnen de ommuurde steden voor het oorlogsgeweld in veiligheid waren gebracht, ongehinderd buiten de stad worden gebracht. Het is de burgerlijke overheid echter wel toegestaan dergelijke goederen bij het binnenkomen in de stad te registreren om fraude bij latere uitvoer te voorkomen. Het toezicht op de naleving van de verordening wordt toevertrouwd aan de intendant van het district. De verordening dient zowel door de civiele als door de militaire justitie te worden gepubliceerd. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN HET WISSELEN VAN HOLLANDSE DUCATEN EN PATAKONS
Omdat in weerwil van (? 1676-04-21) naast ducaten en patakons ook kleingeld uit de Republiek wordt ingevoerd, wordt aan de raden-fiscaal der provincies en aan de magistraten der steden gelast om een onderzoek in te stellen naar die verboden invoer. De stedelijke overheden dienen te zorgen voor voldoende inlands kleingeld om de omwisseling van het Hollandse geld mogelijk te maken. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN VREEMDE KRIJGSDIENST
Het verbod van in Franse krijgsdienst te treden wordt opnieuw afgekondigd. Het publiek wordt gewaarschuwd voor misleidende beloften van Franse ronselaars. De overtreders van het verbod lopen het risico te worden behandeld als "perduellen" (landverraders) en te worden gestraft met de doodstraf en confiscatie van hun goederen. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE MILITAIRE DISCIPLINE
De landvoogd verbiedt zijn militairen om te zwichten voor het Franse dreigement repressaillemaatregelen te nemen tegen de familieleden van degenen die in de legers van Zijne Majesteit dienen. Desertie zal worden gestraft met de doodstraf en confiscatie van goederen. Edelen verliezen bovendien hun adeldom. Ook hun nakomelingen delen dit lot. Een beloning wordt in het vooruitzicht gesteld van degenen die hun taak trouw blijven vervullen. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN HET VERVOER VAN GRANEN EN HAVER NAAR DE OMMUURDE STEDEN
Alle granen en haver van het platteland en de open steden dienen binnen de ommuurde steden gebracht te worden op straffe van confiscatie. De civiele officieren ten plattelande dienen erop toe te zien dat slechts mondvoorraad voor een maand achterblijft. Zij moeten een beëdigde schatting opmaken van de daartoe benodigde hoeveelheid graan. Deze schatting moeten zij schriftelijk meedelen aan de intendant van het district, op straffe van een boete van honderd gulden en ontzetting uit hun ambt. Voor hun inspecties hebben de officieren vrije toegang tot alle geestelijke en wereldlijke immuniteiten. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN HET POSTWEZEN
De verordening behelst een herhaling van het verbod om zonder toestemming van de landvoogd of van een van de stadhouders en zonder vergunning van de postmeester postdiensten te onderhouden, de posthoorn te dragen, of deze bij nacht te steken om de poorten van de stad te doen openen, zoals vervat in de plakkaten van 28 september 1566 (PB 3.208), 13 november 1600 (ROPBa&i 2.1.114) en l september 1609 (ROPBa&i 2.2.17). Men mag post slechts versturen via de commiezen der posterijen, daartoe aangesteld door de postmeester, op straffe van een boete van honderd gouden carolusguldens. Rechterlijke en wachtofficieren zullen erop toezien dat geen andere personen postdiensten verrichten. Wisselpaarden mogen slechts worden verstrekt onder overlegging van een paspoort van de postmeester-generaal. De oude voorrechten der posterijen blijven onverkort gehandhaafd. -
REGLEMENT TERZAKE VAN DE MILITAIRE DISCIPLINE EN DE BETALING VAN DE MILITIE
De betaling der soldaten dient elke twee weken te geschieden in de legerplaatsen door gedeputeerden van de Staten der provincie volgens de ordonnantie van de Raad van Financiën, verstrekt naar de specificaties van de monstercommissaris. Alleen persoonlijk aanwezige, of met schriftelijke permissie afwezige militairen worden betaald. Ter bestrijding van "places fauces", wordt bepaald dat elke niet-effectieve soldaat gestraft zal worden met tweehonderd zweepslagen, de officier met ontzetting uit zijn functie. Bovendien zullen gedeputeerden op de betaaldagen "oculaire inspectie" houden. Ingekwartierde soldaten dienen op betaaldagen een "billet" te tonen van hun patroon. Het is burgers niet geoorloofd inkwartiering af te kopen, of paarden te verschaffen aan pseudo-cavaleristen. Militaire gouverneurs worden geacht maandelijks te rapporteren over de activiteiten van de troepen in hun provincie. Het is officieren noch soldaten toegestaan om de bevolking lastig te vallen of te molesteren. Evenmin mogen zij schade aanrichten aan roerende en onroerende goederen*. Om toezicht op de militairen mogelijk te maken zullen zij worden voorzien van paspoorten, die zij desgevraagd aan het bevoegde burgerlijk gezag dienen te tonen. De burgerlijke overheid mag de aanwezigheid van soldaten zonder paspoort niet gedogen. Eventuele schade kan op nalatige overheden worden verhaald. Soldaten die stelen en roven mogen door de ordinaris justitie worden bestraft, indien zij flagrante delicto worden aangetroffen of binnen vierentwintig uur na het delict worden aangehouden. Deze bepaling geldt alleen voor commune delicten en niet voor specifiek militaire delicten. In de overige gevallen dient men de auditeur-militair in de provincie te verwittigen van het delict en intussen de verdachte soldaat in verzekerde bewaring te stellen. Het wordt militaire commandanten verboden om -- in strijd met letter en geest der plakkaten -- militaire delinquenten, die aan hen zijn overgedragen, met zachtheid te behandelen; zulks op straffe van Zijne Majesteits indignatie. Militaire troepen op mars mogen geen diensten vorderen van de bevolking. Het toezicht op de marsroute wordt toevertrouwd aan de gedeputeerden der Staten. De verordening dient op de betaaldagen met luider stemme te worden voorgelezen aan het hoofd van het regiment en zal worden geregistreerd in alle raden, intendances, "consistoirs" en "audiences". Een overzicht van salarissen completeert het reglement. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE BETALING VAN ACHTERSTALLIGE CONTRIBUTIES AAN FRANKRIJK
Ter voorkoming van militaire executie van achterstallige contributies door Franse troepen, dient men deze verplichtingen te voldoen binnen drie dagen na publicatie dezes. Bij nalatigheid volgt militaire executie van Spaanse zijde, bij wijze van preventie. Als middel om de benodigde gelden te verzamelen wordt een heffing van de twintigste penning op onroerend goed toegestaan. Die twintigste penning kan gerechtelijk worden geïnd na twee "proclama" (uitroepingen) binnen twee maal drie dagen zonder dat bezwaren daarover zijn toegelaten. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE UITVOER VAN GRANEN EN VEEVOER
Wegens dreigend gebrek aan veevoer voor de eskadrons cavalerie die in het_Overkwartier gelegerd zijn, wordt de uitvoer van granen en veevoer verboden, op straffe van verbeurte voor de eerste overtreding, een boete van honderd guldens voor de volgende, en arbitrale correctie voor de derde overtreding. -
ORDONNANTIE VAN DE RAAD VAN FINANCIËN TERZAKE VAN DE MAANDSTATEN VAN DE OFFICIEREN VAN IN- EN UITGAANDE RECHTEN
De verordening verscherpt de verplichting van de officieren van in- en uitgaande rechten om maandstaten in te dienen van hun ontvangsten. Het batig slot van de rekening moet door hen geheim gehouden worden, Aan het slot van elke rekening moeten zij onder ede verklaren, dat de maandstaat volledig is en dat zij het saldo niet hebben bekend gemaakt, zodat zij, indien zij deze voorschriften toch blijken te hebben overtreden, als meinedigen kunnen worden gestraft. Een dergelijke verplichting geldt ook voor de controleurs terzake van hun contra-rollen. Het wordt de officieren nogmaals, op straffe van verlies van hun functie, verboden om zelf handel te drijven. Het toezicht wordt toevertrouwd aan de reken- en tolkamers, alsmede aan de raden-fiscaal. -
TARIEF VAN DE RAAD VAN FINANCIËN TERZAKE VAN DE INVOER VAN WIJN, BRANDEWIJN EN AZIJN
Het tarief behelst nieuwe heffingen op Spaanse wijnen, Rijn- en Moezelwijnen, Franse wijnen, brandewijnen en azijn. Door het onderhavige tarief komen alle anterieure plakkaten, reglementen, ordonnanties, lijsten en tarieven terzake te vervallen. De wijnen en spiritualiën mogen alleen langs vastgestelde routes worden ingevoerd. Voor zover zij voor het_Overkwartier bestemd zijn, moeten zij via Venlo of Roermond passeren. -
REGLEMENT VAN GROTE REVISIE
Het reglement geeft voorschriften met betrekking tot de wijze waarop men revisie kan verkrijgen van de arresten van de Soevereine Raad, of Hof van Gelre, te Roermond. Revisie kan alleen worden verkregen "op propositie van erreur". Binnen een jaar na uitspraak van het vonnis moet de impetrant van revisie bij het Hof een request indienen, houdende de middelen en redenen die hij wil aanvoeren om zijn propositie te bewijzen. Het Hof verleent daarop de impetrant van revisie een "opene brief van daegsele", waarop de gedaagde ter zitting zal antwoorden. Binnen drie maanden daarna moet de impetrant zich wenden tot de Geheime Raad te Brussel met het verzoek het vereiste aantal van toegevoegde rechters aan te wijzen. De grote revisie moet binnen een jaar na de dagtekening van de "acten van conclusiën in de materie van propositie van erreur" zijn afgedaan. Geen grote revisie is toegelaten in possessoire zaken; deze moeten ten petitoire worden vervolgd; ook van interlocutoire vonnissen valt geen revisie. -
PLAKKAAT EN REGLEMENT TERZAKE VAN DE MUNTCIRCULATIE IN HET_Overkwartier
Een aantal muntsoorten uit het Duitse Rijk en de Republiek worden tot biljoen verklaard. Die muntsoorten blijven tot drie maanden na de publicatie van het reglement wettig betaalmiddel tegen een speciale koers, volgens bijgaande tarieflijst. Gedurende deze periode kunnen de gebiljoeneerde speciën buitenlands gebracht worden, hetzij rechtstreeks, hetzij via de door de stedelijke overheden aan te stellen collecteurs. De lokale kantoren van in- en uitgaande rechten of de lokale overheid moeten op voorhand van de uitvoer worden verwittigd. Konings- of Philipsdaalders en Spaanse matten worden ook aan de circulatie onttrokken. Deze munten moeten worden ingewisseld en ter ommunting worden aangeboden aan de koninklijke munthuizen. Met het oog hierop zullen te Roermond en Venlo speciale wisselaars worden aangesteld. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE GENEESKUNST
Ter bestrijding van de onbevoegde uitoefening van de geneeskunst wordt bepaald, dat alleen doctores en licentiaten van de universiteiten van herwaartsover bevoegd zullen zijn tot het uitoefenen van de geneeskunst, alsmede zij, die zich middels andere examens daartoe naar behoren hebben gequalificeerd. Onbevoegde uitoefening van de geneeskunst wordt bij de eerste gelegenheid reeds gestraft met honderd gulden boete. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE DOMEINEN IN DE VOOGDIJ EN HET NEDERAMPT VAN GELDER
De verordening voorziet in de herwaardering van de "marken", waarin de renten en gerechtigheden zijn uitgedrukt die Zijne Majesteit toekomen van lijfgewins- en eigenhorige goederen. Daarnaast behelst het plakkaat bepalingen omtrent de vererving van lijfgewinsgoederen die onderworpen zijn aan het recht van eigenhorigheid en "doode-deylinge" (vorm van keurmedigheid), zowel ten aanzien van het vaststellen van het aandeel dat Zijne Majesteit toekomt in het versterf, als ten aanzien van het "opsterven van erven die aan hem te gewin gaan". Vervolgens vindt men enige bepalingen over huwelijken van personen die "behand" zijn met eigenhorige lijfgewinsgoederen en ter zake van de splijting dan wel verkoop van dergelijke goederen. Tenslotte behelst het plakkaat bepalingen terzake van erfkorenpacht, "bedeverckens" en dergelijke gerechtigheden. Het reglement van 28 juni 1617 (Ms K 3.300) blijft overigens onverkort. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE DOMEINEN VAN MONTFORT, GELDER, KESSEL EN KRIEKENBEEK
De verordening instrueert de rentmeesters van genoemde ambten omtrent de registratie en de ontvangst van de achterstallige gerechtigheden, die Zijne Majesteit toekomen van lijfgewins- en keurmedige goederen, erfpachten, erfrenten en tijnsen. Er worden regels gegeven voor verkoop, splijting en overdracht van hofhorige, lijfgewins-, keurmedige, tijns- en erfpachtgoederen: zo ten aanzien van het waarborgen van de vorderingen van de koning, als ten aanzien van diens recht van "ierste koop" of "vernaerdinge" (naasting); evenzo terzake van de registratie van de nieuwe bezitter, wanneer een perceel in andere handen is overgegaan tengevolge van "doodelicke afganck", verkoop, schenking, verpanding, "versittinge", "verbuytinghe", (ruiling) overdracht of magescheid. Aandacht wordt ook besteed aan de "dubbele behandinge" van lijfgewinsgoederen, naast de "enkele" behanding van de overige goederen en het daarover te betalen "gewin". Hierbij wordt verwezen naar het voorlopig reglement terzake van lijfgewinnen, gegeven te Mariemont, 28 juni 1617 (Ms K 3.300). Het wordt scholtissen, schepenen, landschrijvers, gerichtsschrijvers, en gerichtsboden nogmaals verboden om zich in te laten met transacties, van domeingoederen, zonder dat een octrooi van splijting of verkoop kan worden overlegd. Ten aanzien van de betaling en de invordering van 's-konings rechten, en de bestrijding van fraude wordt bepaald, dat de betalingen dienen te geschieden op de gebruikelijke "verschijndagen", en dat rechterlijke officieren aan de rentmeester een generale lastgeving moeten verstrekken om achterstallige betalingen in te vorderen als waren het gepriviligeerde of "tafel"-renten. Het behoort tot de taak van de rentmeester om tienjaarlijks de langs rivieren gelegen domeingoederen opnieuw te laten opmeten om bij de heffing van 's-konings rechten de eventuele aanwas of afslag van grond te kunnen verdisconteren. Tevens dient hij, aan de hand van verklaringen van de gebruikers, laat- en tijnsboeken aan te leggen en deze te verifiëren aan de hand van de protocollen, "bounderboucken" en schatcedullen die de gemeenten gebruiken voor het omslaan van de gemene lasten. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN FRANSE INBREUKEN OP DE TERRITORIALE INTEGRITEIT DER SPAANSE NEDERLANDEN
Bewoners van de steden, die door de Fransen, in weerwil van het vredesverdrag van Nijmegen, worden bezet, mogen geen eed van trouw afleggen aan de Franse koning, op straffe van de verbeurte van hun goederen. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE REGISTRATIE VAN GOEDEREN VAN FRANSE ONDERDANEN GELEGEN IN DE LANDEN VAN ZIJNE MAJESTEIT
De burgerlijke overheden in elke provincie dienen de bezittingen van Franse onderdanen te registreren en een lijst van die goederen in handen van de advocaat-fiscaal te stellen. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE MUNTCIRCULATIE
De verordening behelst een bevel tot strikte naleving van (? 1680-04-30). De rechterlijke officieren dienen alles in het werk te stellen om de personen op te sporen, die in weerwil van de plakkaten gebiljoeneerde muntsoorten invoeren. -
DECLARATIE VAN DE RAAD VAN FINANCIËN TERZAKE VAN HET RECHT VAN TRANSIT IN HET_Overkwartier
De declaratie voorziet in een doorvoertarief voor vee, paarden en goederen, zoals vis en graan, die per kar worden vervoerd. Alle beschikkingen, reglementen en ordonnanties ter contrarie worden te niet gedaan. De kooplieden en wagenvoerders moeten onder ede verklaren geen goederen in het_Overkwartier te zullen ontladen op straffe van confiscatie en een boete van twee maal de waarde van paard en wagen. Zij zijn verplicht de route te volgen, die staat uitgedrukt in hun "acquittes de transit". Het tarief geldt alleen voor goederen, die inderdaad via het_Overkwartier passeren.