Search
600 items
-
PLAKKAAT TERZAKE VAN HET "DENOMBREMENT" DER LENEN
In opdracht van Hare Majesteit moeten alle houders van lenen en heerlijke rechten, die van haar leenroerig zijn, een specifiek overzicht van lenen en rechten indienen bij de stadhouder der lenen van het leenhof, alwaar zij onderhavige lenen en rechten hebben verheven. Deze verplichting geldt ook voor de houders van achterlenen, die via een heerlijk leenhof indirect van Hare Majesteit afhangen. Houders van goederen "in de dode hand" moeten daarbij authentieke afschriften overleggen van gift-, consent- en amortisatiebrieven, op straffe van het verlies van de effecten van dien. De leengriffier zal aantekening houden van de ingediende overzichten in een register van denombrementen. De denombrementen zullen met oudere lijsten worden vergeleken. Indien beide niet met elkaar in overeenstemming zijn, volgt een summiere procedure voor het leenhof. Indien de antwoorden van de houder van het leen onbevredigend zijn, worden de revenuen van het leen voorlopig in beslag genomen door de stadhouders der lenen, die over het beheer rekening en verantwoording schuldig zijn aan de Rekenkamer. De Rekenkamer zal de stadhouders der lenen autorisatie verlenen om tegen nalatige leenmannen te kunnen procederen. <br /> De houder van het leen dient de griffier op de hoogte te brengen van nieuwe splijtingen en afdelingen van het leen, onder overlegging van authentieke afschriften van de akten van "goedenisse" en transport. Elke "afdeling" van een "gespleten" leen moet afzonderlijk worden verheven, alle costumen ter contrarie worden opgeschort. Hare Majesteit wijst er verder nog op dat, volgens art. 183 van de instructie van de Raad van Financiën (ROPBa 3.4.471), omzetting van "quade" lenen (alleen in mannelijke linie vererfbare lenen) in "goede" of "perpetuele" lenen niet mogelijk is. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE MUNTCIRCULATIE
Hare Majesteit verlaagt de koers van "oude" schellingen in het Overkwartier tot 9 stuivers Luiker of Maastrichter koers. De betaling van de diverse lasten van het Overkwartier mag echter niet lijden onder deze koerswijziging. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN HET VERBLIJF VAN ONDEROFFICIEREN EN SOLDATEN VAN VREEMDE MOGENDHEDEN IN DE OOSTENRIJKSE NEDERLANDEN
Alle onderofficieren en soldaten in dienst van vreemde mogendheden, die zich in de Oostenrijkse Nederlanden bevinden, moeten zich daaruit binnen één week na publicatie verwijderen. Zij die nadien nog worden aangetroffen of er terugkeren riskeren gevangenisstraf op water en brood. Arrestanten zullen daartoe van het platteland naar stedelijke gevangenissen worden overgebracht. Militairen van de Staatse garnizoenen van de Barrièresteden vallen, mits voorzien van paspoorten, buiten deze verordening. Niet-geüniformeerde militairen zullen als vagebonden worden vervolgd. Rechterlijke officieren die nalatig zijn bij de tenuitvoerlegging van de verordening riskeren een boete van vijftig patakons en arbitraire correctie. -
AKTE TERZAKE VAN HET STEDELIJK BESTUUR VAN ROERMOND
(?1737-10-02) ten vervolge, wordt de tweede kamer van het Hof van Gelre [de magistraat van Roermond, dus] uitgebreid met "raadsverwanten". Deze zullen jaarlijks worden benoemd door de landvoogd, op voordracht van het Hof van Gelre. Zij dienen te worden gekozen uit de renteniers, goede burgeren en handelaren van Roermond. Hun taak zal bestaan uit het verlenen van medewerking bij de administratie van politie en justitie, het passeren van testamenten en andere instrumenten van volontaire jurisdictie. Zij mogen zich niet inlaten met proceshandelingen, zoals die vóór 1737 aan de schepenen waren voorbehouden. Het salaris van de raadsverwanten zal voorlopig worden betaald uit de "recette générale des finances aux Pays-Bas", totdat de inkomsten van de magistraat voldoende zullen zijn om deze kosten te kunnen bestrijden uit de "excressance". (?1737-10-02) blijft overigens onverkort. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE MUNTCIRCULATIE
De plaquetten of blamusers van Luik worden voor biljoen verklaard. Zij mogen in de Zuidelijke Nederlanden met ingang van de datum van publicatie van het plakkaat niet meer in omloop zijn, behalve in Limburg en het Overkwartier, waar zij nog één maand gedoogd zullen worden tegen een koers & dertien Luikse oorden. De nog aanwezige exemplaren kunnen bij de gezworen wisselaars worden aangeboden. De bepalingen van (?1749-09-19_1) moeten daarbij strikt worden nageleefd. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE MUNTCIRCULATIE
Vanwege Hare Majesteit wordt de koers van plaquetten of blamusers van Luik in het Oostenrijks Overkwartier vastgesteld op vijftien liards van Luik of Maastricht. -
REGLEMENT VAN MODERATIE EN MODIFICATIE OP HET STUK VAN DE MUNT
Op grond van de daartoe bij decreet van 7 en 12 januari 1750 (CB 14, fol. 139-140) door de Geheime Raad verleende bevoegdheid, stellen kanselier en raden voor het Oostenrijkse Overkwartier en de dependerende Vrije Heerlijkheden de wijzigingen vast, die van toepassing zullen zijn ten aanzien van (?1749-09-19_1). De verordening behelst een opsomming van de muntsoorten waarvan de circulatie in het Overkwartier blijft toegelaten. De uitvoer van edel metaal wordt alleen verboden voor zover er sprake is van "agiotage" (speculatie). De nieuwe munten van Maria Theresia zullen conform (? 1750-03-05) geen koers hebben. Voor het overige blijft (?1749-09-19_1) ongewijzigd. -
INTERIM-ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE BETALING VAN BEDE EN SUBSIDIE
Ingevolge van de wijzigingen van (?1749-09-19_1), die bij decreet van 7 en 12 januari 1750 (CB 14, fol. 139-140) voor het Overkwartier zijn toegestaan, wordt bepaald dat de nieuwe munten van Maria Theresia in het Overkwartier en de daarvan dependerende vrijheerlijkheden geen koers zullen hebben, en dat bede en subsidie voorlopig zullen moeten worden betaald in andere munt, waarvan de circulatie ook in Brabant toegelaten moet zijn. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN GOUD- EN ZILVERSMEDEN
De verordeningen van 20 october 1608 (ROPBa&i 2.1.360), 14 april 1612 (ROPBa&i 2.2.132) en 24 juli 1688 (PV 4.1272) ten vervolge, behelst het plakkaat voorschriften voor goud- en zilversmeden. Klerenverkopers, cremers en uitdragers mogen geen goud- en zilverwerk verkopen, met uitzondering van wat op veilingen "met den klockslagh" of op gerechtelijke verkopingen te koop wordt aangeboden. Een uitzondering wordt verder nog gemaakt voor "minuterijen" en horloges. De dekens en gezworenen van het edelsmedenambacht zijn bevoegd in weerwil van dit verbod te koop aangeboden artikelen in beslag te nemen. <br /> De verordening geeft voorschriften omtrent het gehalte van goud- en zilverwerk - minuterijen en grosserijen, gesoldeerd en niet-gesoldeerd - het toetsen, keuren en wegen, de toetsnaalden waarover de ambachtslieden dienen te beschikken, evenals gewichten en balansen. Bovendien wordt een nieuw "poinçoen" (merkteken) voor elke aparte zilversmid voorgeschreven en een overgangskeur voor reeds bestaand, maar nog niet verkocht werk. Van de merktekens moet een koperen merkplaat worden aangelegd door het gilde. Elk stuk moet van een jaarcijfer worden voorzien, dat de gebruikelijke jaarletter moet vervangen. <br /> De goud- en zilversmeden moeten bij elk stuk een gedrukt certificaat leveren, dat gewicht en gehalte vermeldt. Deken en gezworenen van het gilde zijn in eerste instantie met het toezicht belast. Zij nemen ondeugdelijke waar in beslag en controleren gewichten en balansen. Bij overtredingen verwittigen zij de rechterlijke officieren ter plaatse, die tot confiscatie van de gewraakte waar procederen. Te goeder trouw ter keuring aangeboden doch ondeugdelijk bevonden waar zal worden gebroken. Het metaal wordt aan de edelsmid teruggegeven. Verzet tegen visitatie wordt gestraft met een boete van honderd gulden. Insolvente overtreders worden arbitrair gestraft. Overtreders die op heterdaad worden betrapt, zullen zich niet in rechte mogen verweren, dan na namptissement van de boete, waarin zij geacht worden te zullen zijn vervallen. <br /> De edelsmeden moeten een exemplaar van de verordening zichtbaar in hun winkel ophangen. Zij moeten onder ede verklaren zich aan de verordening te houden. Een afschrift van hun verklaring wordt ingewacht bij de raden-fiscaal. Weigering de gevraagde eed af te leggen wordt gestraft met uitstoting uit het ambacht. Dekens en gezworenen, die zelf de regels overtreden, riskeren verdubbeling van de straf. <br /> Indien zij daartoe niet speciaal gemachtigd zijn, mogen edelsmeden geen muntmetaal inkopen. Zulks is voorbehouden aan gezworen wisselaars. Deze zijn herkenbaar aan het houten uithangbord met het wapen van Hare Majesteit en het Bourgondisch kruis, dat alléén zij mogen voeren (?1750-08-20). -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE MUNTSLAG EN TERZAKE VAN DE MUNTCIRCULATIE
De verordening behelst de specificaties van de nieuwe gouden, zilveren en koperen munten van Maria Theresia. Buitenlandse muntsoorten, waarvan de circulatie niet nadrukkelijk wordt toegestaan, worden verboden. Voordat buitenlandse munten uitgegeven mogen worden, moeten zij eerst worden gewogen. Vastgelegd wordt hoe het wegen moet geschieden en voor welk deel een betaling in klein geld mag geschieden. <br /> Dubbele en enkele gouden souvereinen van Oostenrijk zijn wettig betaalmiddel. Het niet accepteren van deze munten is strafbaar met een boete van duizend guldens. Lichte en geschroeide dukaten kunnen bij wisselaars worden ingeleverd;* evenals zilveren munten van goed allooi. De muntmeesters dienen vijfentwintig gulden per mark fijn zilver te vergoeden. Het is verboden niet-gangbare munten in betaling aan te nemen of gangbare te accepteren tegen een hogere koers, op straffe van confiscatie van de penningen en een boete. Meesters zijn aansprakelijk voor hun knechten; rentmeesters voor hun commiezen. Ontvangers (van in- en uitgaande rechten) die deze voorschriften overtreden worden voorbeeldig gestraft. Rentmeesters en ontvangers moeten alle betalingen zelf verrichten of ze doen verrichten door be0digde personen. Het wegen van goudstukken met het oogmerk de zwaardere stukken achter te houden is verboden, op straffe van tien jaar verbanning extra. Het omsmelten van munten is al evenmin toegestaan. Stipulaties in contracten over de muntsoort waarin de betaling moet worden verricht zijn nietig. <br /> Wie opzettelijk lichte dukaten invoert met het oogmerk ze in omloop te brengen, riskeert arbitraire straffen. Invoer ter ommunting is geoorloofd, mits aangifte wordt gedaan bij de kantoren van in- en uitgaande rechten. Valsemunters riskeren verbanning of arbitraire straffen. Om de daders van muntmisdrijven te kunnen achterhalen wordt de mogelijkheid geschapen degenen die geld van verdachte herkomst in betaling hebben aangenomen onder ede gerechtelijk te verhoren. De stedelijke overheden moeten wisselaars aanstellen om voor biljoen verklaarde munten in te kopen voor de munthuizen, die het alleenrecht hebben van munten om te smelten. De gezworen wisselaars mogen goud en zilver in baren laten gieten, mits het metaal naar de munthuizen wordt overgebracht. Goud- en zilversmeden behoeven speciale machtiging om als wisselaars op te kunnen treden (?1750-08-20). <br /> De uitvoer van edel metaal zonder toestemming is verboden. Tegen verdachten zal "bij apprehensie van hunne persoon" worden geprocedeerd. Indien zij deviezensmokkel vermoeden, mogen de rechterlijke officieren pakken, kisten, balen en andere verdachte verpakkingen aan een onderzoek onderwerpen, mits de visitatie geschiedt in aanwezigheid van afzender en geadresseerde. <br /> De rechterlijke officieren moeten strikt de hand houden aan de verordening. Indien zij nalatig zijn, zullen speciale commissarissen op hun kosten de naleving van de verordening verzekeren. Bij preventie mogen de officieren ook buiten hun ressort optreden. Indien een overtreder van het plakkaat gratie krijgt, zal toch het aandeel van de officier-exploitant worden uitbetaald. <br /> Muntprocessen mogen niet als civiele zaken worden geïnstrueerd. De verdachte zal als verstoorder van de publieke rust in persoon terecht staan, zonder rechtskundige hulp. De stijl van procederen in criminele zaken zal worden gevolgd bij het horen en recolleren van getuigen. Ook medeplichtigen worden toegelaten als getuigen. In zaken van minder belang zullen de getuigen op hun eed worden geloofd, tenzij er bijkomende circumstanties zijn. Vonnissen zijn uitvoerbaar bij voorraad, zonder appèl of reformatie. Insolvente veroordeelden riskeren arbitraire correctie. Indien een verdachte op heterdaad is betrapt of er twee getuigen zijn, dan mag hij zich niet in rechte verweren, tenzij hij borg stelt voor de boete waarin hij wordt geacht vervallen te zijn. <br /> Hare Majesteit behoudt zich de interpretatie van de verordening nadrukkelijk voor. De rechterlijke officieren moeten onder ede beloven haar strikt toe te passen. Beëdigde verklaringen terzake worden door tussenkomst van de raden-fiscaal ingewacht bij de Geheime Raad. Weigering van de eed leidt tot ontslag. Een officier die na het afleggen der eed in strijd handelt met de voorschriften zal op aanklacht van valsheid worden vervolgd. Alle bestuurlijke instellingen zullen via de raden-fiscaal regelmatig rapport uit moeten brengen over de effecten van de verordening. De privileges de non confisquando worden voor wat muntovertredingen betreft opgeheven. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN HET PATROUILLEREN DER WEGEN EN TERZAKE VAN DE AANHOUDING VAN DESERTEURS EN VAGEBONDEN
Hare Majesteit gelast de rechterlijke officieren wacht te doen lopen langs de wegen. Zij moeten met hulp van de door klokgelui gealarmeerde ingezetenen zwervers aanhouden. Zij mogen daarbij geweld met geweld keren, wederspannigen doden en de hulp van omliggende dorpen inroepen. Voor elke aangehouden zwerver die ter dood wordt veroordeeld ontvangen zij een beloning. De delinquent moet in het ressort van aanhouding worden berecht. Herbergiers mogen geen onderdak verschaffen aan vagebonden. Zij moeten de personalia van hun gasten doorgeven aan de rechterlijke officieren. In de steden moeten ordonnanties van die strekking worden uitgevaardigd. Schippers, brugwachters en voerlieden mogen na het luiden van de klok geen verdachte personages vervoeren of doorlaten. <br /> De hoofdofficieren der ommuurde steden mogen geen militairen zonder paspoort gedogen. Bij samenscholingen van vagebonden zal de stadscommandant drie kanonschoten doen lossen om de ingezetenen van de omringende dorpen te alarmeren. Wachtdiensten ten plattelande mogen niet worden vervuld door kinderen: de schildwachten moeten minimaal achttien zijn, goed bewapend en fysiek in staat om vagebonden aan te houden. <br /> De patrouilles ten plattelande moeten ook soldaten zonder paspoorten aanhouden en ze overleveren aan de garnizoenscommandant. Zij ontvangen een beloning voor man en paard, te betalen door de ontvanger van in- en uitgaande rechten, op ordonnantie van de commandant. Nalatige patrouilles betalen een vergoeding aan de compagnie, waaruit een doorgelaten deserteur is gevlucht. De vergoeding wordt eventueel voorgeschoten door de gemeente en later op hen verhaald. <br /> Onderdanen van Hare Majesteit mogen geen deserteurs verbergen, helpen of hun uitrusting kopen. De bepaling omtrent de jaarlijkse herpublicatie van (?1738-08-01) gaat over op deze verordening. Elke publicatieplichtige dient te beschikken over twee exemplaren: één om aan te plakken en één om jaarlijks opnieuw voor te lezen. Voor het overige blijven alle verordeningen tegen bedelaars en vagebonden van kracht. -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE MUNTCIRCULATIE
De invoer van lichte en geschroeide dukaten wordt verboden op straffe van confiscatie der dukaten en tienjarige verbanning. De raden-fiscaal, de rechterlijke officieren en "buralisten" van in- en uitgaande rechten worden vermaand streng op te treden tegen overtreders. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DESERTIE EN TERZAKE VAN VAGEBONDEN
De verordening behelst aanvullingen op (? 1738-08-01), welke verordening opnieuw wordt gepubliceerd.* De verplichting dag en nacht te patrouilleren en deserteurs en vagebonden aan te houden wordt benadrukt. Franse deserteurs, mits voorzien van paspoorten, dient men ongemoeid te laten. Nalatigheid wordt gestraft. -
ORDONNANTIE TERZAKE VAN DE BESMETTELIJKE ZIEKTE ONDER HET VEE IN DE GRENSGEBIEDEN MET FRANKRIJK
Om besmetting van het hoornvee in de Zuidelijke Nederlanden tegen te gaan, wordt de invoer van hoornvee uit Frankrijk en de bezette gebieden verboden, evenals die van vlees en huiden. In weerwil van het verbod ingevoerd vee zal worden vernietigd; vlees en huiden in de aarde gedolven. De overtreders van het verbod zullen worden gegeseld en gebrandmerkt. <br /> Hoornvee mag binnenlands worden vervoerd, mits voorzien van een certificaat van herkomst, dat niet ouder mag zijn dan vier dagen, af te geven door de wethouders tegen vergoeding van twee stuivers. De paspoorten moeten worden getoond aan de patrouilles van de grote wegen. In geval van twijfel zal het vee worden opgebracht. De wethouders mogen desnoods "domineren" (dwangmiddelen toepassen) om achter de herkomst van het vee te komen. Het "stauwen" (drijven) van vee is alleen overdag toegelaten langs de grote wegen. Hoornvee mag niet worden geslacht voor en aleer het is gekeurd. <br /> Om buitenlands vee en vlees te kunnen onderscheiden van Frans vee en vlees, dienen de importeurs zich in het land van herkomst te voorzien van certificaten. Deze herkomstverklaringen moeten worden overlegd op de kantoren van in- en uitgaande rechten. De uitvoer van vee naar Frankrijk is verboden op straffe van confiscatie en een boete. Armlastige overtreders riskeren gevangenisstraf. -
DECLARATIE (a) TERZAKE VAN DE VERKLARING VAN DE STAAT VAN OORLOG MET FRANKRIJK (b)
Hare Majesteit verklaart zich in staat van oorlog met Frankrijk en beveelt de onderdanen in de Oostenrijkse erflanden waar mogelijk aan Frankrijk afbreuk te doen. Zij verbiedt het onderhouden van handelsbetrekkingen en briefwisseling op straffe des doods. Alle Franse onderdanen dienen binnen veertien dagen haar landen te verlaten. Een uitzondering wordt gemaakt voor Franse kloosterlingen in Oostenrijkse kloosters, wier overste bereid is voor hen in te staan en voor personen die reeds langdurig metterwoon in haar erflanden gevestigd zijn, mits zij zich onthouden van verdachte correspondentie. Het verbergen of niet aanbrengen van verdachte Fransen zal streng worden gestraft. De koop- en wisselhandel met Frankrijk wordt verboden. Franse produkten zullen bij invoer worden geconfisqueerd. Onderdanen van Hare Majesteit, die Franse effecten of actiën beheren of daarvan weet hebben, zijn tot aangifte verplicht, op straffe van confiscatie van hun eigen goederen. Een speciale commissie zal met de confiscatiën worden belast. Franse beleggingen bij de Bank van Wenen zijn krachtens art. 9 van het octrooi van de bank exempt van confiscatie. De overheden moeten erop toezien, dat geen levensmiddelen, paarden of krijgsvoorraad aan de Fransen worden geleverd. De bewindhebbers der posterijen en hun postmeesters moeten Franse briefwisseling en verdachte koeriers onderscheppen: de rechterlijke officieren lenen hun daartoe de sterke arm (b). Voor wat betreft de Zuidelijke Nederlanden zal Hare Majesteit zich in nadere plakkaten nog uitspreken over de uitvoering van de diverse met de staat van oorlog verband houdende maatregelen, die voorlopig alleen verbindend zijn voor de Oostenrijkse erflanden. De plicht Franse onderdanen vijandig te bejegenen en het verbod op het onderhouden van handelsrelaties geldt echter wel reeds(a). -
PLAKKAAT TERZAKE VAN DE BESTRAFFING VAN VALSHEIDSDELICTEN
Naast die vormen van valsheid, die volgens het "geschreven recht" met de dood strafbaar zijn, worden ook andere valsheidsdelicten, als het moedwillig produceren van valse akten, het opzettelijk vals beschuldigen van kapitale misdrijven, het geven van valse getuigenis terzake, en het aanzetten tot dergelijke delicten, met de dood strafbaar gesteld. Zelfs indien het ius scriptum of de plakkaten de doodstraf niet dwingend voorschrijven, wordt het de rechter aanbevolen toch naar deze remedie te grijpen. Indien de rechter tijdens een proces met enig valsheidsdelict wordt geconfronteerd, moet hij de officier van justitie een criminele actie terzake doen instellen. Rechterlijke officieren die nalaten valsheidsdelicten te vervolgen, riskeren ontzetting uit hun ambt. Indien zij de bedrijvers van dergelijke delicten begunstigen, dan wacht hun de doodstraf. Teneinde het aantal processen wegens meineed te beperken, wordt het notarissen verboden om bij het passeren van akten eden af te laten leggen.