Plakkaten

Ter bestrijding van overlast door bedelaars en landlopers, die met behulp van valse vergunningen aalmoezen collecteren in plaatsen, alwaar geen gerechtelijke overheid aanwezig is, hernieuwt Zijne Majesteit de bestaande wetgeving ter zake.<br> Indien bedelaars worden aangetroffen, dient de echtheid van hun vergunning gecontroleerd te worden; indien er sprake is van buitenlandse vergunningen, dan gelden deze alleen met aggregatie van Zijne Majesteit.<br> De verordening dient jaarlijks opnieuw afgelezen te worden.

Zijne Majesteit wenst de ontginning en het incultuurbrengen van gemene gronden in Pruisisch Opper-Gelre te bevorderen. Desondanks wenst hij strikt vast te houden aan het voorschrift, dat gemene gronden niet mogen worden vervreemd zonder consent of octrooi. Het Justizhof zal daartoe strekkende verzoeken welwillend bezien en gvraagde octrooien tegen gunstige condities verlenen.

Ter voorkoming van de verspreiding van besmettelijke ziekten worden orde maatregelen getroffen voor personen- en goederen verkeer vanuit Frankrijk naar de Pruisische landen. Enkel degene die door middel van paspoorten en attesten kan aantonen afkomstig te zijn uit niet besmette gebieden, dan wel bereid is daartoe een corporele eed af te leggen, mag worden toegelaten.

Zijne Majesteit constateert dat het verschil in strafmaat tussen diefstal en heling ertoe leidt, dat diefstal wordt aangemoedigd. Hij beveelt daarom, dat heling strenger gestraft zal worden door middel van de schandpaal, openbare geseling, brandmerken en verbanning.

Om te voorkomen dat adellijke families elkaar op hoge kosten jagen door bij doopfeesten,huwelijken en begrafenissen met groot gevolg te komen opdagen, wordt bepaald, dat hun gevolg, bestaande uit knechten, koetsiers, paarden en koetsen, ondergebracht dient te worden in herbergen. In dorpen waar een dergelijke voorziening vooralsnog ontbreekt, dient zo spoedig mogelijk een logement te worden ingericht.

Zijne Majesteit vernieuwt de bepalingen van de verordening van 25 augustus 1716. Het edict bevat voorschriften omtrent de duur van de in acht te nemen rouw voor gekroonde hoofden en leden van de koninklijke familie; daarnaast ten aanzien van de eigen familie en verwanten, afhankelijk van de graad van bloed- of aanverwantschap. Overtreding van de voorschriften kan worden gestraft met een boete van 1000 Reichsthalern.

Onder verwijzing naar de verordening van 5 oktober 1700 (? Spaans Overkwartier/1700-10-05) verbiedt Frederik Willem excessieve maaltijden, commensationes, gelagen etc. bij gelegenheid van uitvaarten en begrafenissen.<br> Wel blijft het geoorloofd verwanten in de eerste en tweede graad, volgens de canoniekrechtelijke telling, die op meer dan één uur reistijd afstand woonachtig zijn een eenvoudige maaltijd aan te bieden.<br> Rechterlijke officieren dienen te berichten, of binnen hun jurisdictie nog behoefte bestaat aan maatregelen tegen excessie feestelijkheden bij gelegenheid van verlovingen, huwelijken, dopen, vastenavond of het plaatsen van mei-bomen.

Aangezien ronselaars er nog steeds in slagen landskinderen te werven voor vreemde krijgsdienst, herinnert Zijne Majesteit zijn rechterlijke officieren aan de verplichting ronselaars en hun recruten aan te houden en gevankelijk naar Geldern over te brengen. <br>Bij gebleken nalatigheid zullen zij wegens conniventie gestraft worden.

Op verzoek van de momboir worden de vazallen van de hertog van Gelre opgeroepen, op straffe van vervolging, binnen zes weken authentieke afschriften te overleggen van hun leenbrieven, alsmede een denombrement der lenen

Zijne Majesteit bepaalt, dat indien in een overeenkomst de bepaling is opgenomen, dat de krediteur zich naar wisselrecht verbindt, dit niet betekent, dat bij in gebreke blijven van de krediteur, het wisselrecht van toepassing is, aangezien er geen sprake is van een wisselbrief in behoorlijke vorm.

Bij wijze van voorzorg tegen besmettelijke ziekten onder het hoornvee, wordt bepaald, dat er wachtposten ingericht moeten worden op de doorgaande wegen in de richting van Kleef, Cuyck, de Meierij van 's-Hertogenbosch, Luik en Keulen. In- of doorvoer van runderen, rundvlees of huiden wordt verboden op straffe van honderd goudguldens boete en arbitraire straffen.<br> Indien in enig district van Pruisisch Opper-Gelre zich een geval van veeziekte voordoet, dient de lokale officier dit onmiddellijk te melden aan majoor commandant van Lilien te Geldern.<br> Het is verboden besmet vee te weiden op gemeenschappelijke weiden, op straffe als boven.<br> (? 1716-10-20) moet strikt worden nageleefd.

Ten einde verder bederf van de jacht in het Pruisisch Overkwartier te voorkomen gelast Frederik Willem herpublikatie en strikte naleving van het reglement van 5 oktober 1683 (? Spaans Overkwartier/1683-10-05).

Aangezien de Commissio Regia heeft vastgesteld, dat de inkomsten van het licentkantoor te Meijel wegens de uitvoer van vee uit het land van Kessel naar de Meierij van 's-Hertogenbosch een aanzienlijke daling vertonen ten gevolge van ontduiking der verschuldigde bestialen, wordt verordend, dat ingezetenen uit het land van Kessel zich binnenslands van paspoorten en acquiten moeten voorzien, alvorens aan heffing van licenten onderhevige goederen via Meijel uit te voeren.

Ten einde misbruik door gewiekste joden en handelaren te voorkomen, hernieuwt de koning het verbod minderjarigen door middel van een corporele eed bevestigde overeenkomsten te laten aangaan, ongeacht of zij zelf dan wel hun curatoren dergelijke wissels of contracten hebben aanvaard. Dit verbod geldt niet indien aan de minderjarige in kwestie veniam aetatis of handlichting is verleend.

Het Justitzhof te Geldern vermaant de lokale overheden de reglementen ter zake van de vervolging van vagebonden, Egyptenaren en kwaaddoenders strikt na te leven en de wachtdiensten zorgvuldig te onderhouden.

Ter verbetering van de naleving van het reglement van 1 februari 1680 (? Spaans Overkwartier/1680-02-01), geeft Frederik Willem van Pruisen nadere voorschriften met betrekking tot uitschrijving, omslag, inning en verantwoording van bede en subsidie, en het aangaan van leningen en obligaties ten laste van de kerspelen in het Overkwartier.<br> Zodra de Staten van het Overkwartier hebben ingestemd met de hoogte van bede en subsidie, dient de landrentmeester zorg te dragen voor de repartitie conform de matrikel.<br> Op aanschrijving van de landrentmeester dienen de onderheren, beambten en de regeerders van de aangeschreven heerlijkheden een geërfdendag bijeen te roepen. De geërfden dienen vervolgens te bepalen hoeveel cedulen of schattingen nodig zijn om het aandeel van desbetreffende heerlijkheid op te brengen. Om een nauwkeurige omslag mogelijk te maken dient het kerspel over een nauwkeurige schatcedul te beschikken.<br> Indien op de geërfdendag nog andere zaken aan de orde komen, dient de besluitvorming bij meerderheid van stemme te geschieden. Indien men de heffing van andere lasten of belastingen noodzakelijk acht, dan dient men voorgaande permissie te verkrijgen van de economieraden. Het verhandelde op de geërfdendagen dient nauwkeurig geprotocolleerd te worden. De verordening bevat verder nog voorschriften over het aangaan van obligaties ten laste van gemeenten, de verpachting van het schatheffersambt, de executie van nalatige contribuanten, het afhoren van de schatheffersrekening en een vermaning aan de regeerders der kerspelen om processen ten laste van de gemeente zoveel mogelijk te voorkomen.<br> Ten einde te voorkomen, dat de kerspelen door de bezitters van de heerlijkheid worden opgezadeld met de kosten van criminele procedures, wordt bepaald dat de jurisdictieheer en partijen voortaan deze kosten zelf dienen te dragen. Indien er echter sprake is van een criminele procedure tegen onvermogende vagebonden, dan dienen de kerspelen uit het gehele ambt of de gehele heerlijkheid naar rato in de kosten bij te dragen.

Frederik Willem I hernieuwt het verbod op het moedwillig indienen van ontoelaatbare verzoekschriften. Hieronder worden verstaan verzoekschriften waarin door het opzettelijk geven van een onjuiste voorstelling van zake wordt gepoogd processen die reeds "mit Urtheil und recht" zijn afgedaan te heropenen. Supplicanten die dergelijke verzoekschriften indienen, misbruik maken van stempel papier, of van het armenrecht, zullen onder huisvoogdij worden gesteld en met de Spaanse Mantel worden gestraft.

Ter bestrijding van overlast door bedelaars en lediggangers beveelt Zijne Majesteit, dat alle bedelaars die zich voor invalide of afgedankte soldaten uitgeven, ongeacht of zij een attest kunnen overleggen, indien ze ook nog maar enigermate geschikt zijn om te werken, aangehouden dienen te worden. Vervolgens dienen zij onder bewaking te worden overgebracht naar een naburige vesting of garnizoen. Zijne Majesteit draagt zijn vasallen en rechterlijke officieren, alsmede alle schouten en gemeenten ten plattelande en de magistraten in de steden op aan dit bevel strikte uitvoering te geven. De militaire officieren en garnizoenscommandanten dienen de overgeleverde bedelaars in ontvangst te nemen en hen verder door te sturen naar de vesting Colberg. Voor onderhoud gedurende het transport mag één groschen per dag worden gedeclareerd.

Uit landsvaderlijke zorg verordent Frederik Willem dat koninklijke beamten, vasallen en onderdanen voor nieuwe kleding, mantels, bekleding van koetsen en karossen voortaan gebruik dienen te maken van binnenlands vervaardigde textiel. Op straffe van boete dienen zij de livreien van hun bedienden te laten vervaardigen van inlands textiel. Zij moeten desgevraagd een attestatie van herkomst kunnen overleggen. Kooplieden die opzettelijk buitenlands textiel als binnenlands produkt verkopen, riskeren een boete van 10 rijksdaalders per el. Buitenlandse kledingstukken die ten behoeve van de Frankfurter Messe zijn vervaardigd mogen niet langer vrij van accijns in de Pruisische landen worden ingevoerd. Zijne Majesteit zou het op hoge prijs stellen wanneer zijn onderdanen op grote schaal zijn goede voorbeeld zouden volgen en bij voorkeur binnenlands geproduceerde goederen zouden aankopen.

Bij wijze van interpretatie van (? 1718-02-19) verklaart Zijne Majesteit, dat de straffen bedreigd tegen uitwijkelingen alleen betrekking hebben op degenen, die wegens de dienstplicht zijn uitgeweken. Degenen die zich om andere redelijke oorzaken in het buitenland ophouden vallen niet onder de werking van het bovengenoemde edict.

Zijne Majesteit constateert, dat in het geval van gewelddadige bezitsstoornis de verkorte procedure (summarissimum possessorium) vaak niet correct wordt toegepast. Deze procedure dient te worden toegepast in het geval van gewelddadige bezitsstoornis, wanneer de gespolieerde een mandement van maintenue verzoekt. In dergelijke gevallen dient de rechter de gevraagde mandata de non turbando en de restituendo jure, bij wijze van voorlopige voorziening, te verlenen en een termijn te bepalen om het proces ten petitoire te vervolgen.

Onder verwijzing naar Gods woord, dat dronkelappen het uitzicht op het Rijk Gods ontzegt, en onder verwijzing naar de wetten van het Heilige Roomse Rijk, verbiedt Frederik Willem het zgn. "gezondheidsdrinken". Militaire en burgerlijke officieren dienen er op toe te zien, dat overmatig drankgebruik door herbergiers, waarden, en schenkers van bier, wijn en brandewijn niet wordt gedoogd. Predikanten dienen in preken te waarschuwen voor de gevaren van drankmisbruik en individuele dronkelappen te vermanen. Dronkenschap kan niet worden aangevoerd ter verontschuldiging van doodslag, maar geldt als verzwarende omstandigheid. Gevangenisstraffen en lijfstraffen dienen voor delicten die onder invloed zijn gepleegd verdubbeld te worden. Indien de doodstraf dient te worden opgelegd, dient de wijze van executie aangepast te worden: executie met het zwaard wordt vervangen door executie door ophanging; executie door ophanging door radbraken. Degenen die anderen tot gezondheidsdrinken dwingen riskeren rigoreuze straffen.

Onder verwijzing naar (? 1717-03-22) herhaalt Frederik Willem zijn vaste voornemen doodslag en duel overeenkomstig gods wil met de dood te straffen. Alle degenen die met de vervolging van criminele delicten belast zijn dienen ervoor zorg te dragen dat doodslagers naar behoren gestraft worden. Een uitzondering dient slechts gemaakt voor onvrijwillige doodslag en noodweer. De rechterlijke officieren dienen erop toe te zien dat duellisten zich niet ten onrechte op noodweer beroepen. Het Criminal-collegium, dat bezig is met het vervaardigen van het tweede deel van de Criminal-Ordnung, dient de wetgeving zo in te richten, dat geen dispuut kan ontstaan over causaliteit en lethaliteit van verwondingen. Zij dienen het resultaat van hun werkzaamheden zo spoedig mogelijk ter fine van approbatie in te zenden.

Aangezien geconstateerd is, dat het verschuldigde stempelrecht vaak wordt ontdoken, doordat monitoria, inhibities, executoriale brieven, arresten, citaties, interlocutoire vonnissen, etc. op papier van 18 penning worden uitgegeven, in plaats van op gestempeld papier van 8 stuivers, wordt het papier van 18 penning ingetrokken. Resterende voorraden kunnen ter inwisseling worden aangeboden aan de Stempelkamer te Berlijn.

Zijne Majesteit constateert, dat zijn edicten van 17 oktober 1713 en van 9 mei 1714 terzake van uit vrees voor de dienstplicht uitgeweken onderdanen niet het gewenste resultaat hebben bewerkstelligd. Hij stelt deze vluchtelingen nogmaals gedurende twee maanden in de gelegenheid zich bij de lokale overheden te melden. Indien zij dit pardon versmaden riskeren zij eeuwige dwangarbeid (vestingarbeid). Ten einde het hun onmogelijk te maken elders in het Heilige Roomse Rijk een beroep uit te oefenen, zullen zij bovendien voor infaam en eerloos worden verklaard.<br> De lokale overheden dienen na afloop van de termijn van twee maanden een lijst in te dienen van alle inwoners, die uitgeweken zijn. Zij dienen bovendien hun goederen te annoteren.